TIN THIAM ZI

VA NGEIH

DOT 1-NAK: INN KAI

Khamh Cung Awi ca ah Tin Thiam Zi tthit an duh. Hal an duh. Lamkal nih "leen kan in duh hna i innka nan kan honh hnga maw" tiah Tin Thiam Zi nu a chimh. Telephone i chawnh zong a za ko; nain an inn hrimhrim kai in a va chimh. Tin Thiam Zi nu nih cun an tta pa khat a chimh chin. Nulei bia lamkal si ding in le amah nawl si ding in a ruaih. [Atu thok hin nupi hal tu hi Lamkal tiah ka ti lai i, nulei biachimtu hi bialamkal tiah ka ti lai. Kulh chung i aa ttial mi hi a chim taktak mi an si lo.)

Nulei bialamkal nih cun palei cu bia a cah hna:

(1) Zarhte zan suimilam 7:30 ah ra hna seh.

(2) Minung pa nga leng ra hna hlah seh (mitam huham i iap ka duh lo).

(3) Hal tiang lawng a si lai (an kan awm teeng teeng lai tiah iruah in man kong tehna caihpi kan tim hna hlah seh, kan awm hna lai le awm hna lai lo hmanh aa hngal rih lo. Kheng chung sa nam in an kan nam kho lo.)

Nulei zong cu mi tam iauh a hau lo tiah a ti ko nain TTZ nu nih mi a rak chimh cang hna. Lai phung nupi hal ah hin a hal tu minung pa hnih/thum le ngaknu nu le pa a za. Midang an itel ve nakding a um lo.

DOT 2-NAK: HAL

Nulei i an kawh mi pawl cu an rak tthu cia cang. Palei chung cu an ra. Minung pa nga an si.

Nulei bialamkal nih "Aho hmanh dir in bia nan chim lai lo" a ti hna ("dir citcet u, ral in nan kan laak tiah kan in ruah hna lai ti khi a si. Nulei biachim zong dir lo ding. Nupi hal ah dir a si lo.)

Lamkal nih hal nak bia a chim. Mah dih cun hawi zong a chimter cio hna (a herh theng lo na'n). Aho kan in hal hna ti set chim hna hlah kaw bialam kal nih "Dim Dim si lo mei nan kan hal?" tiah a ti hraam hna. An izoh dih. 'Aho ca'h dah nan kan hal?' ti hmanh a hal hna hnga. Fiangte'n chim ding a si.

Bialamkal nih cun bia a leh colh hna. TTZ a hmaihngal nak bia tlawmpal a chim hnu ah, "Kan in awm hna" a ti hna. Mah cu a za. Midang zong biachim pek a duh hna lo (lawmhnak bia zong an chim sual lai ti a phaang). Asina'n biachim kan duh ve e an ti i an chim pah cio.

Nupi hal cu mah vial. A za.

Nupi hal ah hin nulei nih lawmhnak bia chim phung a si lo. Aa lawmhang tuk bantuk zong in um phung a si lo. Cuca'h eidin zong serh phung a si lo (tlaksa an thah hna a si lo ah cun). Lakphakti soh ah a za. Asinain buh reu an rak cah i ei a si (bialamkal cu ei a duh lo; nupi haltu a si chel zong ah zei hmanh ei a duh bal lo mi a si. Nupi hal nak ah rawl ei a si keel lo.)

Iton tthan nakding kong an caihta. Lamkal nih lairel te seh tiah an khiah.

DOT 3-NAK: MAN TEEL

An ihal hnu thla nga tluk ah chung hnih an itong tthan, man kong caih ah. Palei lamkal cu iring cia in an ra. Nulei cu manco vial le phun upa (Mualcin) an ra. Lamkal nih bia a thawk. Phunthawh le arsa he an rat kong a chim. Cu hnu cu bialamkal nih a chim cang. Mah hi a chim:

"Khamh Cung Awi le Tin Thian Zi hi kanmah tel lo zong in aa um kho an si. Cu bu ah, phung ning te in ium an duh ca ah an kan ruaih hi a si. Cuca'h phung ningte in khua kan khaanpiak hna lai" a ti. Mah dih cun, man kong ah:

"Nawl ngei ka si. Ka duh mi poh ka phih lai, ka duh mi poh ka onh lai. Keimah nawl a si" a ti, i man a onh mi le a phih mi a chim:

1. Phunthawh ka onh.

2. Pu man ka onh

3. Ni man ka onh (ni zong fang khat te lawng a ngeih ca ah)

4. Ṭa man ka phih

5. Nu man ka onh (kan hmetsem lio in kan zum-ek a kan hnawt tu a um e an ti ca ah)

6. Innkai ka phih (tuchan ah innkai ihal/imanh phung a si lo)

7. Ṭhuthmun rawl ka phih

8. Man thar ka ser; awm man. "Va kir ko u" ti lo in "Kan in awm hna" ti in ka'n leh hna man kha man nan ka manh lai.

9. Adang zei man hmanh a um lai lo; ka phih dih.

Mah dih cun man an hauh zat chim nak caan a ser.

1. Phunthawh: "Mualcin nih zei dah nan hauh hna, chim, Za Uk Thang" a ti. (Tin Thiam Zi cu a pa a thih cang ca ah a tta Za Uk Thang nih a zulh cuh!) Mah lio ah cun lamkal nih phunthawh kan iput mi a um e, chim hmasa kan duh e an ti. A chimter hna. An chim dih in, bialamkal nih "Za Uk Thang, phunthawh an iput mi cu na lung a tling maw?" tiah a hal. Za Uk Thang nih cun a tling e tiah a leh hna.

2. "A pu (Cinzah Al Kam, Norway i a um mi) cu bia kan hal ko e nan ti i, pu man zeizat dah a hauh hna, chim u" tiah a ti hna. An chim. "Pu man a'n dawt hna zong ah pu arsa cu nan thah tthiamtthiam lai. Pu arsa ah arhli kawng kawng hnih nan thah lai" a ti hna.

3. Ni man cotu Lai Ram ah bia an hal cia. Nu man cotu cu a hmun ah a um. Nu man, nu man, le awm man chim nak caan a ser i an chim dih i hnatlaknak a um dih hnu ah man le arsa cu zeitik ah dah ipek ding ti an caih. Rian lai ni zanlei ah si seh tiah an khiah.

Mah hnu ah bialamkal nih Mualcin pawl cu bia a delh hna: "An arsa thah nan cohlan ah cun phung ning te in le sullam ngei te'n nan canpiak hna lai; saam sawhsawh in nan saampiak hna lai lo, Mualcin-lo zong nan zaam hna lai lo, an arsa nan upatpiak hna lai" tiah a ti hna.

Hlanlio ah cun arsa ei rak tuah a si i, aa tuah ti lo hnu ah cun arsa (vokthau) an thah mi khi hnarcheu in cheu i pa lei nih hraap cheu, nu lei nih hraap cheu, in icheuh a rak si. Mah hrapcheu arsa liang cu lamkal coh phung a si. "Hrap cheu nan pek hna lo ah cun palei chung nih an Lamkal arsa liang coh awk an ngeih lai lo ca ah nan thah ve a hau" ti zong a chim.

DOT 4-NAK

Rian lai zarh khat aa duh ah chungttuan kong caih ah palei chung le nulei chung iton tthan a si. Mah ah hin cun mi tampi an sawm cang hna, kawi le maw zong. Bialamkal nih meeting a hruai.

"Ahmasa bik ah nan ah (thahpiak) ding mi le nan thawh ding mi chim u" tiah a ti hna. Za Uk Thang (innpi) nih sia a ah. Manco (ni, nu, pu) nih an thawh ding (vok tehna) an chim. Palei chung nih an chim ve. Ca ttial tu nih ca in record a tuah (aho nih hmaan kan thla hna hlah).

Phung ning ah: pa lei nih man an manh hna i arsa an thah cang ah cun chungttuansa ti lo zei hmanh an thawh ding a si lo. Nulei chung rian lawngte a si cang. Nulei chung nih thawh zong an thawh dih ko. Mah na cun palei chung nih Khamh Cung Awi dawtnak in aphunphun an thawh.

Minung cuzat ei in rawl timh ding, zei sa cuzat, buh cuzat, ti tehna caih a si. Thil caw tu le thil ti tu thiah an si. Itonnak a dih.

RIAN LAI NI

Sa thah ni a si. Khual a ra ding zong an tam pah ca ah innpi Za Uk Thang cu chungttuan vok ngan aa ring. Sia le ar le maheh tehna an zaal. Palei chung nih arsapi (vok thau) le phunthawh le man dang le pu arsa (ar kawng kawng hnih) cu chunhnu ah an rak put. Arsa zu an put chih, thawl paak a si rua (thawl phir si ding a si); nulei chung nih an leh ve hna.

Awm man cu a co tu inn ah lamkal pa hnih nih an va manh.

Arsapi cu Mualcin an izaam. TTZ nu nih a nuruul aa zamh ve hna (Cinzah nu pawl).

Mahti cun Lai phung hlonhcheh lo te in, le retheih ipe ttung lo in an tuah.

Khan cun, tefa an ngeih tik ah ngakchia cu a pa phun an si cang lai. Mualcin nih si seh, Cinzah nih si seh, an tlai ti lai lo (lungtlin nak arsa an ei cang ca ah). Khamh Cung Awi zong nih "Nupi ka tthit ah phung ka tlinh" tiah aa chim khawh lai.

RIAN NI (2021 March 13)

Lawmhnak bia chim ah palei chung nih chim hmasa hna seh tiah nulei chung bialamkal nih nawl a ngeih hna. A ruang: nupi tthit cu pa thilti a si, nulei nih anmah thilti ruam in credit an laak ding a si lo. Lawmh bia an chim ve hmanh ah palei i an chim dih hnu ah, nulei rualchan sin te ah an chim ding a si. Lady first ti nakding phun a si lo.

Pastor cung ah lawmhnak an chim lo. Pastor nih pa min a palh sual i, a remh (a lung a tthat lo ning cu).

Awtthattha nih hla an sak. Mah ni hlasak tluk ttha.

MO DON

Mo cu va a ngei mi khi a si. Tin Thiam Zi cu a vale inn ah a kal ding a si. Nu rual nih hei thlah phung a si. Pa itel phung a si tuk lo (rual paar deuh dah lo). A tta a pa hrimhrim cu kal ve phung a si lo. Lai phung taktak ah cun zoh a chia tuk. Cun bongmal a um lo ti a si. A tta a pa le cu inn ah rak um a si.

Rak thlah cang u tiah ra don phung a si (an dong maw dong lo dek). Mo cu an va chiah. Pa chung nih inleng in an rak don. Inchung ah don nak bia tthattha an chim an ti. Thlacam tel lo in Lai phung bak in an tuah (mah bantuk i thlacam tuah cu hruh).

Va thlah sawhsawh ko lo in nu pawl nih tuah lo le tuah lo va tuah hna kaw thilti an ipalh dih.

NUAMH

Mo dong inn i inuamh lo in inuamh nak inn an hlaan cia i mahka ah cun kawi le maw le an hawile an va inuam. An va laam. An laam Cinzah pa nih a zoh hna i, "laam nan hrawh" a va ti hna. Puai an cim lo i khual pawl nih an vanlawng an thawn (tangka liam in). A thaizan a nuamh ning cu! Nulei rualchan pa pawl an chuak, capo an sai, an isoi, hla nuam an sa. Nuamh pit.

CINZAH ARSA EI

Rawl hniang an ihrawm kan ti lai.

A pule cu Cinzah an si. An arsa cu thah cia, chuan cia in nan kan pek lai e tiah an rak ti hna nain an aan aa ciing deuh lo, hlei ah, hnahnawh pek a si i anung in an cohlan ko. A hmaizarh zarte zan ah arsa ei kan tuah lai, Cizah pawl hlei ah kan midawt kan sawm hna lai, sa le bu kan cawk chap lai, kawi le maw zong kan sawm hna lai, wedding review tuah pah, hmanthlak zoh pah in caan kan hmang lai an ti.

Indianapolis Hniarlawn Cinzah pa cu pa kua/hra lawng an si. An chungle le an misawm he Cinzah inn pa khat ah haar an khuar. An arsa hlei ah ar dang an chap, ngalhriang sa, ngaleng sa, thauhlawng sa, me sa, le vok ril rawn tehna in arsa cu an ei. Pa pawl pingpong an lek. Nu le ngak an inuam tuk i wedding review tuah nak hmanh an ttha lo. Za Uk Thang nih, "ka nau a kal le mi an ttian dih khan ka lii a leng tuk i, mah program nan khaan hi cu kaa lawm tuk" a ti.

Rian aa lim.

------------

Chan aa thleng mi lak ah kan miphun phung kilkawi bu in, sullam ngei ttung, rethei ttung lo in zeitin dah tthit-um tuah khawh a si ti langhter duh pah ah (model pa khat si seh tiah) mah ca aa ttial hi a si. --Ceu Hlun

Hmanthlak Tlawmpal

A dih.